giresunguncel @ gmail.com

Cumhuriyet’in ilanından sonra Türkiye’de, Tarım Kredi Kooperatifi’nin ilk kuruluş yeri Bulancak’tır. Kooperatifçilik Osmanlı İmparatorluğu döneminde ilk olarak 1863 yılında Mithat Paşa tarafından kurulan “Memleket Sandıkları” ile başlamıştır.  Bir numaralı ortağı olması ile övündüğümüz Mustafa Kemal Atatürk ile modernize olarak 1935  yılında çıkarılan 2836 sayılı kanunla bugünkü anlamda Türkiye’de ilk Tarım Kredi Kooperatifliğinin ilk kuruluş yeri Giresun’un Bulancak ilçesi olmuştur.

Araştırmacı yazar Cemalettin Tiryaki’nin merhum Tarım Kredi Müdürlerinden H.İbrahim Kaya’dan aldığı bilgiye göre “Bulancak Tarım Kredi Kooperatifliği’nin kuruluş belgeleri 1952 yılında imha edilmesi gereken evraklar arasında ilk kuruluşa ait belgelerde yanlışlıkla imha edilmiştir. Kurucu ortaklardan bir numaralı ortak Naci Karaibrahim, 33 numaralı ortak Halit Başar, 34 numaralı ortak Kahraman Kaya(İshak Hocaoğlu), 53 numaralı ortak Nazif Sarıgül, 27 numaralı ortak Mustafa Türüdü ve 80 numaralı ortak Süleyman Güngör”

Bulancak’ta ilk Tarım Kredi Kooperatifi’nin bugünkü anlamda 1935 yılında kurulmasından sonra Mustafa Kemal Atatürk’ün talimatlarıyla 1936 yılında Silifke Kazası’nda Tekir Tarım Kredi Kooperatifi kuruldu. Ve Gazi Mustafa Kemal’in bu kooperatifliğin bir numaralı ortağı olması ile 1 sayılı Tarım Kredi Kooperatifliğine 5 numara verilmesi uygun görüldü.  Bugünkü anlamda ilk Tarım Kredi Kooperatifliğinin Giresun’un Bulancak ilçesinde kurulduğu, Türkiye Tarım Kredi Kooperatifleri Merkez Birliği’nin her sene çıkardığı ajandanın ilk sayfasında yer verilmektedir.

Bulancaklı emekli eğitimci hemşehrimiz Salih Gündoğdu; “Türkiye Tarım Kredi Kooperatifleri Merkez Birliği Yönetim Kurulu üyeliği ve Başkan Vekili olarak görev yapmıştır. Türk Kooperatifçiliğinin temelinde önemli bir yere sahip olan Giresun’un Bulancak ilçesinin bu durumunu teyit etmiştir. Ayrıca ilçemizin yetiştirdiği kooperatifçilerden H.Hüsnü Kurtoğlu da, Türkiye’de ilk kurulan Tarım Kredi Kooperatifinin Bulancak’ta kurulduğunu yazarımız Tiryaki’ye belirterek, Bulancaklıların bu durumla övünebileceğini ifade etmiştir.

Tarım Kredi Kooperatifçiliğinin temelinde önemli yere sahip olan Bulancak ilçe merkezinde 1, köylerinde de 7 olmak üzere, toplam 8 kooperatif, Bulancak çiftçisine hizmet vermekteyken ve bu kooperatiflerin yaklaşık 7 bini aşan ortağı bulunmaktayken ve Tarım Kredi Kooperatifleri Merkez Birliği ve Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı’na bağlı olarak faaliyetlerini yürütmekteyken 2011 yılında, ilgili bakanlığın çalışmaları ile kooperatif sayıları düşürülme çalışmalarıyla kapatılmaya başlanmıştır.
Bu bağlamda o yıllarda 5 sayılı Bulancak Merkez Tarım Kredi Kooperatifi Başkan Vekili Ahmet Öztürk yaptığı açıklamada ;”AB müktesebatı çerçevesinde Avrupa Birliği’nin norm ve kriterlerine uyulması istenilmiş, talep üzerine Türkiye’de toplam 8600 çok amaçlı kooperatif sayısı 800’e indirilmek istenmiştir. Bu doğrultuda İcilli, Cindi, Kovanlık, Çayır, Şeyhmusa ve Hisarkaya köylerindeki kooperatifler Merkez Birliğinin talimatlarıyla kapatılmıştır. 2012 yılında da Erdoğan, Büyükada, Bozat Tarım Kredi Kooperatifleri kapatılmıştır. Bu çerçevede kapatılan İcilli, Kovanlık, Cindi, Hisarkaya kooperatiflerinin ortaklık işlemlerini Bulancak Merkez, Çayır Tarım Kredi Kooperatifi işlemlerini de Piraziz Merkez Tarım Kredi Kooperatifliği yürütecektir. Kapatılan kooperatiflerin personelleri de il dışındaki kooperatiflere atanmışlardır” ifadelerine yer verdi.